W czwartek, 25 sierpnia 2022 roku, rozpoczęliśmy drugi cykl wirtualnych spotkań „Stypendia przyszłości – wspólne działania i rozmowy”, które są przestrzenią do dyskusji i wymiany myśli z organizatorami różnorodnych programów stypendialnych.

Tegoroczny cykl spotkań rozpoczęliśmy od tematu działania w czasie pandemii. Chcieliśmy dowiedzieć się czego nauczyła nas pandemia? Co zmieniło się w trakcie jej trwania? Jak dopasowaliśmy się do zastanej sytuacji? Jak dzisiaj korzystamy z tych doświadczeń?

Pierwszy cykl odbył się w 2021 roku i obejmował trzy spotkania, których zwieńczeniem było powstanie ogólnodostępnej publikacji „Praktyczny poradnik o programach stypendialnych„. Zapraszamy do lektury!

W tym roku również postanowiliśmy pochylić się nad tematem programów stypendialnych w Polsce. Jakie są? Dla kogo? Jak chcemy, żeby wyglądały w przyszłości? Co można zrobić inaczej, lepiej?

Naszymi gośćmi na pierwszym spotkaniu z II edycji cyklu byli:

• Pan Arkadiusz Klej – Prezes Stowarzyszenia im. Stanisława Wyspiańskiego, tutor, mentor projektów społecznych, który podzielił się wyglądem programu stypendialnego i ścieżki mentoringowej oferowanej przez Stowarzyszenie im. Stanisława Wyspiańskiego
• Pan Mariusz Masiarek -Prezes Towarzystwa Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Cukrzycą, który opowiedział o tym, jak wygląda program stypendialny Słodycz Wiedzy i jak prowadzili swoje działania w pandemii.

Po wystąpieniu gości był czas na zadawanie im pytań związanych z ich wystąpieniami. Następnie poprowadzony został panel dyskusji i wymiany doświadczeń związanych z działaniami różnych organizacji w pandemii. W rozmowy na temat doświadczeń pandemicznych włączali się wszyscy uczestnicy spotkania – to aż 24 różne głosy rozmaitych organizacji stypendialnych. Dziękujemy za tak duże zaangażowanie!

Refleksje ze spotkania

Stowarzyszenie im. Stanisława Wyspiańskiego

Pan Arkadiusz zaczął od opowiadania o tym, jak wyglądała praca stowarzyszenia w pandemii. Nie ukrywał też, że początkowo przyjęli taktykę przeczekania, która okazała się błędem – pandemia bowiem nie trwała tak krótko, jak początkowo zakładano. Mimo początkowej złej taktyki i jak wspomina Pan Arkadiusz – spadku działań stowarzyszenia o połowę, szybko naprawili swój błąd.

W czasie pandemii udało im się zrealizować:

• zdalne herbaty dla beneficjentów, którzy na co dzień są bardzo aktywni i działają na wielu polach – była to dla nich okazja, by trochę zwolnić i odpocząć
• Animowanie Mecenasów do działań 1:1 – wspólne wycieczki, kolacje z finalistami polegające na skracaniu dystansu pomiędzy nimi

Następnie szeroko omówiony został temat programu mentoringowego. Jak wspomniał Pan Arkadiusz program ten niedawno zmienił swoje założenia i z postawy – „wiemy, więc Was nauczymy” stworzyli program opierający się na trzech filarach – Merytorycznym, Kierunkującym i Towarzyskim. W programie mentoringowym chodzi o wymianę wiedzy i doświadczeń pomiędzy mentorem i mentorowanym, ukierunkowaniu swoich pomysłów, działań i inspiracji oraz o integrację i budowanie relacji. W związku z tym warto, jak zaznaczył prezes Stowarzyszenia, aby proces mentoringu nie był bardzo formalny, by skracać dystans pomiędzy mentorem, a mentee.

Wnioski, jakie wyciągnęło SSW w czasie działań pandemicznych to przede wszystkim:

• mało to dobrze, to więcej niż nic – nawet jeśli na wydarzeniach, spotkaniach jest mało osób nie oznacza to porażki – oznacza to, że dla tych obecnych osób to wydarzenie było udane. Niewątpliwie dotyczy to również podejmowanych działań – lepiej zrobić ich mniej niż nie robić nic
• warto młodych ludzi wspierać, ale jednocześnie im nie przeszkadzać – niech sami dojdą do tego, jak realizować swoje pomysły. Dawanie wędki jest bardziej efektywne niż dawanie ryby. Inwestujmy więc w młodych, dajmy im zasoby, poszerzajmy kapitał społeczny, ale jednocześnie pamiętajmy o przestrzeni dla ich pomysłów.

Towarzystwo Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Cukrzycą – Stypendium Słodycz Wiedzy

Kolejny gość, Pan Mariusz Masiarek, podobnie jak poprzednik zaczął od wprowadzenia w codzienne działania Towarzystwa oraz zasad przyznawania stypendiów w pandemii. Podkreślił też jaki cel przyświeca stypendiom dla dzieci z cukrzycą. Przede wszystkim mają one wyróżnić uczniów, którzy mimo choroby osiągają wysokie wyniki w nauce. Dodatkowo mają motywować do nie zasłaniania się chorobą i inspirować do podejmowania wyzwań.

Pan Mariusz zaznaczył, że pandemia dla wszystkich była nową i niespodziewaną sytuacją. Między innymi w związku z jej wybuchem pojawił się dylemat: Czy dzieci nie zaniedbają swojego zdrowia? Czy ich wyniki badań nie pogorszą się? Bezsprzecznie zdrowie i dobro dzieci jest ponad wszelkimi dyskusjami. Dlatego też w czasie pandemii powstało nowe kryterium, które należało spełnić by uzyskać stypendium – było to przeprowadzenie badania, którego wynik pokazuje w jaki sposób pacjent się leczy. Dzięki temu można było sprawdzić, czy dziecko nie zaniedbuje swojego zdrowia. Jak wspomniał Pan Mariusz – w większości nic takiego się nie zdarzyło. 

W porównaniu do poprzednich lat liczba wniosków o stypendia w pandemii nie zmieniła się. Wynika z tego, że program stypendialny nie stracił na popularności. Jednocześnie ciekawym spostrzeżeniem Towarzystwa jest to, że zauważalnie wzrosła średnia ocen osób starających się o stypendia. Negatywnymi skutkami pandemii były natomiast pojawiające się trudności finansowe. Wynikało to z tego, że pandemia ograniczyła możliwość pozyskania funduszy z niektórych źródeł. W ich wyniku udzielono o połowę mniej stypendiów niż w latach przed wybuchem pandemii.

Pandemia przerwała też jedną z aktywności Towarzystwa jakim było organizowanie spotkań dzieci z cukrzycą. Dla niektórych dzieci była to pierwsza okazja, by poznać kogoś podobnego do siebie. Dzięki takim spotkaniom poznawały się, integrowały i wymieniały doświadczenia. Niestety ze względów bezpieczeństwa organizowanie takich spotkań zostało wstrzymane.

Po pandemii Towarzystwo wyciągnęło następujące wnioski w temacie finansowania stypendiów:

• warto mieć zróżnicowane źródła finansowania
• warto posiadać zabezpieczenie, tzw. poduszkę finansową na niespodziewane wydarzenia

Co pokazała nam pandemia? – sesja warsztatowa

Panel wymiany doświadczeń był bardzo owocny. Padło wiele głosów zarówno od przedstawicieli organizacji pozarządowych, jak i samorządów czy firm prowadzących programy stypendialne. Jakie więc wnioski mają osoby działające przy różnorodnych stypendiach po czasie pandemii?

• pandemia zdecydowanie przyspieszyła zmiany, które i tak by się zadziały w kwestii cyfryzacji składania wniosków, czy rekrutacji uczestników online.
• uczestnicy programów stypendialnych cenią sobie możliwość spotkań w formie hybrydowej. Mimo, że ograniczeń w spotkaniach stacjonarnych już nie ma, zdarza się, że nadal wybierają formę zdalną
• uczestnicy, którzy musieli w procesie starania się o stypendium przedstawić swoją osobę, lub zaprezentować jakiś projekt bardzo dobrze przygotowywali się do spotkań online. Jednocześnie osoby przyznające stypendia twierdzą, że prezentacje na żywo są bardziej efektywne i chcą do nich wrócić
• pandemia nie wpłynęła na liczbę wniosków o różnorakie stypendia, a jeśli już, były to spadki niezauważalne
• wstrzymane zostały stypendia wyjazdowe, były także trudności w przyznawaniu stypendiów na realizację projektów czy działania artystyczne
• dużo projektów, wydarzeń artystycznych i kulturalnych przeniosło się do sieci
• w wielu programach pojawiły się problemy finansowe

Powyższe wnioski pokazują, że w niektórych aspektach pandemia pozytywnie wpłynęła na programy stypendialne. Pozwoliła na internetowe składanie wniosków, umożliwiła też spotkania ludzi z różnych części polski. Jednocześnie w niektórych programach trudniej było ocenić jakość wniosków, wstrzymano dotychczasowe akcje, a także zauważono problemy finansowe. Niemniej jednak sytuacja pandemiczna pokazała też umiejętność dopasowania się do zmian w wielu programach stypendialnych oraz nauczyła pracy w zmiennych warunkach.

Kolejne spotkanie II cyklu „Stypendia przyszłości” już wkrótce !

Już teraz możemy zapowiedzieć następne spotkanie, które odbędzie się już w październiku na platformie Zoom. Niedługo we wszystkich naszych kanałach opublikujemy konkretną datę spotkania. W czasie kolejnych wydarzeń planujemy poruszyć temat narzędzi cyfrowych potrzebnych do realizacji programów stypendialnych oraz wsparcia psychicznego stypendystek i stypendystów.

A na zakończenie dziękujemy wszystkim osobom uczestniczącym w spotkaniu! Mamy nadzieję, że przed nami jeszcze wiele wspólnych rozmów i nowych wniosków na temat stypendiów!

Jeśli ten artykuł pomógł Wam w zdobyciu cennych informacji o stypendiach– dorzućcie nam cegiełkę, byśmy mogli dalej Was wspierać radą !  Dziękujemy!