Relacje ze stypendystami w ramach programów stypendialnych przyrównać można do relacji uczeń-nauczyciel, dziecko-rodzic, ponieważ wszystkie muszą być oparte na zaufaniu. To forma partnerstwa, w którym obie strony dają coś od siebie, w którym wzajemnie się od siebie uczą. W niniejszym artykule, opartym o tekst publikacji „Stypendia przyszłości : Praktyczny poradnik o programach stypendialnych”, przedstawimy wybrane wątki dotyczące sposobów na budowanie dobrych, szczerych relacji..

Broszura „Stypendia przyszłości” powstała jako podsumowanie pierwszego cyklu spotkań z organizacjami programów stypendialnych. Zachęcamy do lektury całości, nawet jeżeli nie pracujecie przy organizacji stypendiów!

Relacje ze stypendystami – o co chodzi?

Stypendia są przyznawane różnym grupom wiekowym i zawodowym. Uczniowie, studenci, dziennikarze, przedsiębiorcy – tysiące osób zyskuje wsparcie finansowe i merytoryczne w ramach programów stypendialnych. Stypendyści dostają zazwyczaj list z gratulacjami, comiesięczne przelewy i czasem kilka wiadomości mailowych w sprawach administracyjnych. Ale czy to wystarczy?

Nie! Przecież chcemy im pomagać, inspirować, motywować. Odpowiadać na pytania i rozterki. Aby to zrobić, musimy zawiązać z nimi relacje i podjąć starania, aby zyskać zaufanie i przyjaźń stypendystów.

Garść porad na początek

Oto kilka porad w żołnierskich słowach:

1. Pamiętajmy o kontakcie bezpośrednim (o ile sytuacja pozwoli), zwłaszcza na początku relacji.
2. Stwórzmy przestrzeń do wzajemnej wymiany myśli, doświadczeń. Dbajmy o atmosferę podczas wydarzeń, spotkań, rozmów – by stypendyści mieli poczucie bezpieczeństwa i tego, że nikt ich nie ocenia.
3. Bądźmy uważni i wrażliwi na osobistą sytuację stypendystów – czy oprócz wsparcia stypendialnego możemy im pomóc?
4. Relacje nie muszą kończyć się w momencie zamknięcia programu. Długotrwałe więzi to nie tylko wspaniała wizytówka waszego programu, ale przede wszystkim dowód na to, jak ważne znaczenie ma wasz program stypendialny w życiu jego odbiorców.
5. Dla młodzieży (tej szkolnej i studenckiej) wkraczającej w dorosłość i oderwanej od środowiska lokalnego niezbędne są pogłębione rozmowy ze specjalistami z zakresu psychologii czy doradztwa zawodowego.

Sposoby oraz narzędzia budowania relacji i komunikacji ze stypendystami

Pani Iwona Konopka z Edukacyjnej Fundacji im. Romana Czerneckiego zdradza, że w przypadku programów Fundacji EFC relacje ze stypendystami zawiązują się już na etapie rekrutacji. „Już wtedy poznajemy ich środowisko, otoczenie, dom rodziny. W trakcie tego etapu spotykamy się w szkole z wychowawcą. Zależy nam, by jak najlepiej poznać młodego człowieka, okazać mu nasze zainteresowanie oraz gotowość wsparcia w każdej sytuacji.”

Pan Arkadiusz Klej ze Stowarzyszenia im. Stanisława Wyspiańskiego podaje wiele wartościowych pomysłów. „W naszym przypadku najskuteczniejsze okazały się bardzo wysokiej jakości warsztaty (masterclassy), które kierowaliśmy do finalistów stypendium.” I dodaje: „Postanowiliśmy powołać TheSSWPost, czyli wewnętrzną gazetę stowarzyszenia, którą wydajemy kwartalnie. Zbieramy w  niej najważniejsze myśli z ostatnich miesięcy i przypominamy o wydarzeniach w nadchodzącym czasie. Tam też podpowiadamy fundatorom stypendium, jak jeszcze mogą wesprzeć naszych podopiecznych.”

Pani Antonina Grządkowska z Fundacji Świętego Mikołaja: „Akademia Liderów to szczególny program, przez który chcemy nie tylko wspierać młode talenty i młodych aktywistów, lecz także budować środowisko i tworzyć przestrzeń do wymiany doświadczeń. Dla uczestników organizujemy szkołę letnią i  zimową, organizujemy spotkania online w  ciągu roku, łączymy z  tutorami. Budujemy z nimi bezpośrednie i bliskie relacje w oparciu o ideę mistrz – uczeń.”

Moc wspólnych działań społecznych

Pani Antonina Grządkowska podaje oryginalny przykład działań wolontariackich: „Wśród absolwentów Akademii Liderów wybieramy wolontariuszy, którzy będą wspierać nasze działania podczas kolejnych edycji programu. Są to osoby najbardziej wyróżniające się, które w ten sposób chcemy uhonorować i włączyć w dalsze przedsięwzięcia.”

Pani Katarzyna Miazga z Fundacji Koalicja dla Młodych zwraca uwagę na istotny aspekt wspólnotowych działań ze stypendystami. Program stypendialny Klementyna „mobilizuje stypendystów do uczestnictwa w akcjach charytatywnych czy edukacyjnych, by stali się swoistymi ambasadorami swoich społeczności. W ten sposób zachęcają inne młode osoby do rozwoju i aplikowania do programu, a także angażują potencjalnych darczyńców. ”

W ramach programu Fundacji Dzieła Nowego Tysiąclecia młodzież również angażuje się w liczne działania. „Grupowe akcje wolontariackie (m.in. Szlachetna Paczka, Orszak Trzech Króli,  promocja wolontariatu misyjnego) i  artystyczne (chór, orkiestra) cementują poczucie przynależności do wspólnoty. Stypendystów łączą zatem szczególne więzi, a przyjaźnie trwają lata. Ksiądz Łukasz Nycz wspominał nawet o  zaproszeniach ślubnych i poszerzeniu z czasem „rodziny FDNT” o młode rodziny absolwentów programu.”

Stowarzyszenia Alumnów

Programy, które trwają wiele lat, zdążyły powołać nawet stowarzyszenia Alumnów. W ich ramach absolwenci programów mają sposobność na cementowanie przyjaźni oraz wspierają aktualnych stypendystów. Ksiądz Łukasz Nycz (Fundacja Dzieło) opowiada, że „alumni postanowili założyć stowarzyszenie, w którego ramach pielęgnują znajomości, a  także wspierają obecnych stypendystów radą, doświadczeniem i  otaczają opieką podczas obozów wakacyjnych i zimowych.”

Na potwierdzenie istotnej roli stowarzyszenia Alumnów Pani Antonina Grządkowska (FŚM) przytacza wypowiedzi samych uczestników. „Co trzy lata organizujemy zjazd absolwentów Akademii Liderów. Ostatnim razem zjazd miał formułę tygodniowego rejsu żaglowcem po Morzu Śródziemnym. Do udziału w zjeździe zapraszamy uczestników z różnych edycji i roczników. Wrażenia uczestników po rejsie: Przygoda życia – jeden z najlepszych tygodni. Nauczyłem się pokory, poznałem siebie i swoje możliwości w trudnych warunkach. Ktoś inny przyznaje: Rejs Pogorią był dotychczas najważniejszą szkołą mojego życia, którą będę wspominała z ogromnym sentymentem. Pogoria kształtuje charakter, pomaga zacieśnić więzi, nauczyć się współpracy i tego, że życie i cały świat stoi przede mną otworem.”

Pani Iwona Konopka (Fundacja EFC) dodaje, że pozostanie w kontakcie bywa jednak trudne. ” Studia, duża liczba zajęć, często praca zawodowa i – co z tym idzie – brak czasu powodują utrudnienie w podtrzymywaniu tych relacji”.

Wyzwania przy budowaniu relacji

„Kondycja psychiczna młodzieży to bolączka naszych czasów i wyzwanie, z jakim my również się borykamy. Bliskie relacje, otwartość i zaufanie, jakim dążą nas stypendyści, pozwalają dostrzec trudności i wesprzeć ich psychologicznie.” – mówi Pani Iwona Konopka (Fundacja EFC).

„Zdarza się, że niektórzy czują się niepewnie, stresują się rozmową, wypowiadaniem swojego zdania w grupie. Największy błąd, jaki można popełnić – i przez niego zaprzepaścić otwarcie się na ludzi – to zmuszanie do wypowiedzi oraz traktowanie młodzieży z góry. Dlatego staramy się traktować stypendystów na równi, wprowadzamy swobodną atmosferę, nie przyjmujemy tytułów „pan”, „pani”, wszyscy mówimy do siebie po imieniu.” – dodaje Pani Katarzyna Miazga (Koalicja dla Młodych).

Relacje nie tylko ze stypendystami

Pani Iwona Konopka (Fundacja EFC) mówi: „Cenimy sobie również relacje ze szkołami, z którymi współpracujemy, bursami, w których mieszkają nasi podopieczni, relacje z partnerami, którzy wspierają nasze działania. Program Horyzonty realizujemy w strategicznym partnerstwie z Fundacją Rodziny Staraków, dzięki współpracy możemy działać skuteczniej. Dbamy o ludzi, licząc się z ich opinią, zdaniem oraz stwarzając możliwość zabierania głosu. Program jest realizowany dla młodzieży i jednocześnie przez młodzież współtworzony.”

Podobnie widzi to Pani Antonina Grządkowska (FŚM): „W  ramach programu Stypendia św. Mikołaja jesteśmy skoncentrowani na budowaniu relacji z nauczycielami – szkolnymi koordynatorami stypendialnymi. Uczymy ich i wspieramy przy prowadzeniu lokalnie programu stypendialnego. Stypendystów św. Mikołaja co roku zachęcamy, by weszli do głębszej współpracy z nami, aplikując do udziału w Akademii Liderów.”

Więcej wypowiedzi organizatorów programów przyznających stypendia znajdziecie w „Stypendiach przyszłości „. Zachęcamy do lektury osoby reprezentujące podmioty, które stypendiów jeszcze nie przyznają, jak i tych, którzy planują otworzyć kolejną edycję. Miłej lektury!

Fundacja Dobra Sieć nie ponosi odpowiedzialności za decyzje podjęte przez użytkowników serwisu na podstawie informacji opublikowanych na stronach www.mojestypendium.pl. Rozpowszechnianie całości lub fragmentów tekstów zamieszczanych w serwisie www.mojestypendium.pl w innych mediach lub w innych serwisach internetowych bez podania źródła wymaga zgody serwisu www.mojestypendium.pl.