W tym artykule z cyklu Kierunek: świat przybliżymy Wam, jak wyglądają studia na Ukrainie i jaka jest ich specyfika. Wskazujemy na podobieństwa w kształceniu względem krajów europejskich, koszty studiów i życia, najpopularniejsze kierunki.

Studia na Ukrainie

Każde centralne miasto obwodowe przyjmuje od kilkuset do kilku tysięcy studentów zza granicy. Do najpopularniejszych uniwersytetów należą: Charkowski Uniwersytet Narodowy im. Wasyla Karazina, Charkowski Narodowy Uniwersytet Medyczny oraz Narodowy Uniwersytet Medyczny im. Ołeksandra Bohomołcia. Ukraińskie uniwersytety kuszą przyszłych studentów ofertami kierunków technicznych oraz medycznych. Aż osiem z dziesięciu najbardziej popularnych uczelni wyższych wśród obcokrajowców są szkołami medycznymi. Od lat studia medyczne na Ukrainie przyciągają rokrocznie kilkanaście tysięcy studentów z zagranicy.

Pandemia COVID-19 w roku akademickim (2020/21) niemal nie wpłynęła na chęć zagranicznych maturzystów do podjęcia studiów za naszą wschodnią granicą. Ich liczba wyniosła ponad 76 tys. osób. Dla porównania, obecny odsetek zagranicznych studentów w Polsce wynosi 84,7 tys. Ukraina jest więc popularną destynacją dla studentów międzynarodowych.

System nauki i szkolnictwa wyższego

Obecnie w Ukrainie działają 394 szkoły wyższe, zarówno publiczne, jak i prywatne, które kształcą przyszłych specjalistów z obcym obywatelstwem. Skąd pochodzą? Wśród najpopularniejszych państw wymienić można Indie, Maroko, Turkmenistan i Azerbejdżan (4628). Liczba studentów z krajów zachodnioeuropejskich nie przekracza 20 tys. chętnych.

System szkolnictwa wyższego jest zorganizowany w trzystopniowym trybie:

• inaczej niż w Polsce, studia licencjackie trwają 4 lata,
• studia magisterskie – 2 lata,
• zaś studia doktoranckie są czteroletnie.

Warto także zaznaczyć, że studia medyczne na Ukrainie – najpopularniejszy wybór wśród cudzoziemców – są prowadzone w trybie jednolitym i trwają 6 lat. Po ich zakończeniu absolwent musi odbyć praktyki w zakładzie medycznym (nazywane internaturą).

Rekrutacja na studia na Ukrainie

Przez ostatnie kilka lat ukraińskie instytucje publiczne starają się zwiększyć swoją obecność w internecie. Przykładem są portale internetowe ufundowane przez rząd, m.in. studyinukraine.gov.ua. Portal ma na celu popularyzować studia na Ukrainie i informować potencjalnych kandydatów o takiej możliwości. Za pośrednictwem serwisu uczelnie wyższe przeprowadzają rekrutację na studia. Procedura nie odbiega od standardowej rekrutacji i polega na:

• Wybraniu kierunku, stopnia studiów, języka (ukraiński, rosyjski, angielski, francuski oraz niemiecki).
• Wypełnieniu formularzów oraz załączeniu niezbędnych dokumentów (skanu paszportu/dowodu osobistego, dyplomu czy oświadczenia o posiadanym wykształceniu).
• Podaniu dokumentów wizowych.

Jak aplikować o wizę?

Proces ubiegania się o wizę odzwierciedla zasady aplikacji w państwach Unii Europejskiej. Aby studiować, koniecznie trzeba posiadać wizę kategorii D. Wiza krajowa typu “D” uprawnia do wjazdu na terytorium Ukrainy oraz do ciągłego pobytu lub do kilku następujących po sobie pobytów na tym terytorium, które trwają łącznie dłużej niż 90 dni w okresie ważności wizy i nie dłużej niż rok.

Według portalu studyinukraine.gov.ua proces otrzymania wizy zajmuje 10 dni roboczych, niekiedy może potrwać około miesiąca. Opłata wpisowa wynosi 200 dolarów i obejmuje wszystkie kroki rekrutacji, wydanie zaproszenia na studia oraz pomoc kandydatowi po przyjeździe do kraju. Pomoc ta obejmuje m.in. odebranie z lotniska, zakwaterowanie i wypełnienie podstawowych dokumentów.

Ile kosztują studia na Ukrainie?

Zgodnie z ukraińskim prawem, nieodpłatne wykształcenie wyższe jest dostępne wyłącznie dla obywateli tego państwa. Studenci zza granicy muszą wnosić opłatę za studia. Koszt studiów zależy od wybranego kierunku. Ministerstwo nauki Ukrainy co roku publikuje raporty na temat średnich wydatków międzynarodowych studentów. Kwota ta wynosi średnio od 6 do 8,3 tys. dolarów. Można śmiało powiedzieć, że same koszty związane z opłaceniem studiów mogą wynosić nawet połowę tej kwoty.

Znajomość języka

Aby studiować w języku ukraińskim, należy odbyć tzn. „rok zerowy”, podczas którego kandydaci uczą się języka. Kurs musi zakończyć się zdaniem egzaminu i certyfikatem. Jednak rzadko się to zdarza, ponieważ studia w języku angielskim są znacznie bardziej cenione na rynku pracy przez pracodawców.

Mówiąc o językach obcych, studenci mogą odbywać studia w 5 językach. Oprócz języka ukraińskiego, cudzoziemcy mogą uczyć się najczęściej po angielsku. Studia na Ukrainie w języku niemieckim czy francuskim są dostępne tylko na kilku uczelniach na kierunkach związanych z prawem międzynarodowym.

W celu potwierdzenia znajomości języka obcego należy dołączyć międzynarodowe certyfikaty, np. IELTS czy TOEFL. Dla abiturientów z byłych radzieckich republik dostępna opcja nauki w języku rosyjskim.

Jak nie studia, to…?

Obecnie brak jest szkół policealnych, które miałyby oferty dla obcokrajowców. Bezpośrednim powodem tego stanu rzeczy jest to, że Ukraina nadal jest w gronie krajów rozwijających się. Oznacza to, że wskaźniki rozwoju gospodarki są zdecydowanie niższe w porównaniu do państw z podobną strukturą społeczno-demograficzną. Dlatego Ukraina wydaje mniej środków na rozwój edukacji. Być może w ciągu 10-15 lat sytuacja ulegnie poprawie.

Życie, praca, rozrywka

W przypadku Ukrainy państwowe raporty średnich wydatków na życie nie zawsze pokrywają się z rzeczywistością. Zgodnie z informacją Ministerstwa Nauki koszt wynajmu 1-pokojowego mieszkania stanowi od 170 do 300 dolarów w zależności od miasta i jego dzielnicy. W miastach o liczbie mieszkańców wyższych od 500 tys. kwota ta sięga ok. 350 dolarów. Wydatki na jedzenie i transport są porównywalne do wydatków w Polsce, zaś rozrywka i usługi są o ok. 20-30% tańsze. Warto też zaznaczyć, że student z zagranicy nie ma prawa legalnie pracować podczas odbywania studiów.

Będąc studentem w Ukrainie można uczestniczyć w konferencjach, również międzynarodowych. Studenci mają możliwość przedstawiać wyniki swoich badań naukowych, a tym samym starać się o dobry staż czy pracę.

Podsumowanie

Studia na Ukrainie są ciekawym doświadczeniem, ale póki co nie są alternatywą dla europejskiego wykształcenia. Wyjątek mogą stanowić popularne studia medyczne. Warto jednak rozważyć wyjazd w ramach programu Erasmus+UA lub wymiany bilateralnej między polskimi a ukraińskimi uczelniami.

Przydatne linki

• FAQ odpowie na najpopularniejsze wątpliwości związane z aplikacją o wizę (strona w języku angielskim).
• Więcej o rekrutacji przeczytasz na dedykowanej temu stronie (strona w języku angielskim).

Trzymamy za Was kciuki! 

Autor artykułu i fotografii głównej: Danylo Solovei

Przy tworzeniu artykułu korzystaliśmy z informacji dostępnych na stronach studyinukraine.gov.ua oraz mon.gov.ua.

Fundacja Dobra Sieć nie ponosi odpowiedzialności za decyzje podjęte przez użytkowników serwisu na podstawie informacji opublikowanych na stronach www.mojestypendium.pl. Rozpowszechnianie całości lub fragmentów tekstów zamieszczanych w serwisie www.mojestypendium.pl w innych mediach lub w innych serwisach internetowych bez podania źródła wymaga zgody serwisu www.mojestypendium.pl.