Grafika z biretem i napisem doktorat - i co dalej? Do artykułu nt. kariery po doktoracie

24.06.2024

Doktorat i co potem? Kariera po doktoracie

Jesteście na studiach doktoranckich i zastanawiacie się, co po doktoracie? A może rozważacie doktorat i co potem możecie robić? Przeczytajcie o różnych ścieżkach kariery po doktoracie: w sektorze publicznym, prywatnym, jak i w organizacjach społecznych! 

Doktorat w Polsce czy za granicą?

Doktorat za granicą

Czy warto robić doktorat za granicą? Jak to w praktyce wygląda i jakie są możliwości finansowania? Cały doktorat za granicą, a może… tylko część? Jak wyglądają coraz popularniejsze programy podwójnego dyplomowania? Przeczytajcie nasz poradnik o doktoracie za granicą!

Stypendia zagraniczne dla doktorantów

A może macie w planach lub jesteście w trakcie doktoratu w Polsce? Marzy Wam się jednak doświadczenie za granicą, ciekawe wyjazdy badawcze, lecz nie możecie na kilka lat opuszczać kraju? Sięgnijcie po przewodnik po stypendiach zagranicznych dla doktorantów!

Co po doktoracie?

Na samym początku warto podkreślić:

Po pierwsze, doktorat to bardzo (bardzo!) szerokie i zróżnicowane pojęcie – w zależności od uczelni i kierunku, Wasza ścieżka i możliwości po doktoracie mogą się znacznie różnić. Innymi słowy, doktorat doktoratowi nierówny. 😉

Po drugie, bardzo zachęcamy, by o tym, co po doktoracie zacząć myśleć… przed podjęciem studiów doktoranckich lub chociaż w ich trakcie. Dzięki temu możemy w pewien sposób koncentrować nasze wysiłki, czas, rozwój w określonym kierunku. Oczywiście wierzymy, że nigdy nie jest za późno na zmiany, czasem nagłe zmiany są nieuniknione, ale warto dobrze „spożytkować” te kilka lat doktoratu. Z myślą i planem, do czego dążymy.

Po trzecie, kluczowe pytanie brzmi: czy marzę o karierze naukowej, czy doktorat ma być wsparciem/uzupełnieniem w realizacji innej ścieżki zawodowej? W zależności od Waszych pasji i planów, nieco inaczej możecie wykorzystać wiedzę i doświadczenia gromadzone podczas studiów doktoranckich.

Niezależnie od tego, jak sobie (szczerze!) odpowiecie na powyższe pytanie, poniżej znajdziecie kilka wskazówek na temat tego, co można robić po doktoracie. Pomyślcie zatem: czy któraś z nich brzmi dla Wasz szczególnie interesująco?

Ścieżki kariery po doktoracie

Kariera na uczelni

Pierwsza, intuicyjna ścieżka to pozostanie na uczelni. Co ważne, tylko w niektórych przypadkach (choć nie zawsze jest to proste i możliwe) jest to pozostanie na swojej macierzystej uczelni, w tej samej katedrze czy na tym samym wydziale. Obecnie wiele osób poszukuje także zatrudnienia po doktoracie poza jednostką odbywania doktoratu. Czasem może to być nasza świadoma decyzja, a niekiedy… brak etatów. W zależności od kierunki i specjalizacji, należy się liczyć z koniecznością poszukiwań zatrudnienia poza dobrze znanym środowiskiem.

Ponadto, ciekawym i popularnym kierunkiem rozwoju naukowego po doktoracie jest realizacja staży podoktorskich, programów typu „postdoc” dla badaczy, którzy obronili się stosunkowo niedawno.Tego typu zagraniczne stypendia naukowe (choć zdarzają się także staże podoktorskie „wewnątrz kraju”) możecie znaleźć m.in. w naszej bazie na MojeStypendium.pl. Trwają one zazwyczaj od 6 miesięcy do 3 lat.

Jeśli marzy nam się kariera naukowa, warto jak najwcześniej rozpocząć i konsekwentnie rozwijać kompetencje oraz doświadczenia badawcze. To znaczy prowadzić badania, tworzyć publikacje naukowe, uczestniczyć w prestiżowych konferencjach naukowych, śledzić rozwój swojej dziedziny. W przypadku niektórych dziedzin i uczelni podczas rekrutacji konieczne będzie także posiadanie doświadczenia dydaktycznego, udział w projekcie badawczym czy właśnie staż podoktorski.

Kariera w biznesie

Druga potencjalna ścieżka to praca w biznesie. Dla przykładu, w firmach farmaceutycznych pracują osoby ze stopniem naukowym z zakresu nauk biomedycznych. Jednak istnieje wiele branż, w których doktorat w danej dziedzinie może być wartością dodaną lub wymogiem. W szczególności, gdy mowa o niszowej lub innowacyjnej dziedzinie wiedzy oraz doktoratach o charakterze wdrożeniowym. Niekiedy taki krok wiąże się z podjęciem zatrudnienia poza krajem lub w start-upach, które bywają mniej stabilnym miejscem zatrudnienia.

Jeśli interesuje Was praca w biznesie, zastanówcie się, czy na pewno doktorat jest najbardziej adekwatną ścieżką pozyskania wiedzy i doświadczenia, a także czy… nie będzie traktowany sceptycznie przez przyszłych pracodawców.

Kariera w instytucjach publicznych

Trzecią ścieżką jest praca w instytucjach publicznych. Niektóre jednostki samorządu terytorialnego, jak i urzedy centralne, instytucje kultury, poszukują osób o gruntownej wiedzy oraz kompetencjach analitycznych, by np. kształtować pewien obszar polityk publicznych, prowadzić diagnozy i ewaluacje.

Szczególnie osoby, które myślą o doktoracie z zakresu nauk społecznych czy humanistycznych, mogą tu znaleźć swoją niszę. Wówczas doświadczenie współpracy z sektorem publicznym, a także znajomość określonego obszaru, którym zajmuje się dana instytucja lub jej komórka, mogą być kluczowe. Co ciekawe, coraz więcej instytucji publicznych w Polsce realizuje staże badawcze lub rozwojowe oraz konkursy na prace dyplomowe. Dzięki nim można zaprezentować swój dorobek oraz dać się poznać w danej instytucji. Dodatkowo, istnieją także dedykowane programy stypendialne dla doktorantów, prowadzone przez urzędy miejskie. Dla przykładu, obecnie trwa nabór do:

Kariera w organizacjach społecznych

Kolejną ścieżką, być może mniej znaną, jest praca w organizacjach społecznych (np. fundacjach lub stowarzyszeniach). Nasz portal prowadzimy jako zespół Fundacji Dobra Sieć, więc świat ten jest nam dobrze znany. 🙂 Co ciekawe, w naszym zespole pracują dwie osoby po doktoracie… przypadek? Nie sądzę!

Choć organizacje społeczne są bardzo różnorodne i nie zawsze zajmują się nauką, to jest wśród nich grupa, która może być atrakcyjna dla osób po doktoracie. Dla przykładu, w spisie organizacji na portalu NGO.pl znajdziemy ponad 2000 podmiotów, które jako obszar działalności wymieniają m.in. naukę i technikę.

W Polsce i na świecie istnieje szereg think tanków, niezależnych ośrodków badawczo-analitycznych, w których pracują osoby po doktoracie. W kraju znanymi organizacjami społecznymi z zespołami badawczymi jest np. Stowarzyszenie Klon/Jawor, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej czy Fundacja Stocznia. Jeszcze więcej tego typu organizacji znajduje się w Stanach Zjednoczonych czy innych, szczególnie europejskich, krajach.

To zatem szansa na połączenie pasji badawczych z dzialalnością na rzecz projektów społecznych. Niestety, trzeba liczyć się z tym, że w wielu przypadkach zarobki w organizacjach społecznych nie dorównują tym dostępnym w biznesie.

Własna działalność

A na koniec, jako wisienka na torcie… własna działalność gospodarcza. Nie jest to zapewne bardzo częsta droga, ale jeśli macie talent organizatorski i duch przedsiębiorczości, może to być ciekawa ścieżka dla Was. Jak pasja do nauki i doktorat mogą być wykorzystane w prowadzeniu własnej działalności gospodarczej? Na myśl przychodzi:

  • popularyzacja nauki,
  • realizacja analiz, ewaluacji, badań na zlecenie,
  • prowadzenie szkoleń, warsztatów, doradztw…
  • … i zapewne wiele innych, o których nam się jeszcze nie śniło. 😉

Gdzie szukać pracy po doktoracie?

Na zakończenie, podpowiadamy jeszcze, gdzie szukać pracy po doktoracie (a także w tracie):

  1. Akademicka Baza Ogłoszeń,
  2. Euraxess,
  3. Narodowe Centrum Nauki,
  4. Pracuj.pl.

Co jest dla Ciebie (i dla nas) ważne?

Jeśli ten artykuł pomógł Wam w zdobyciu cennych informacji o doktoracie i dalszej ścieżce kariery – dorzućcie nam cegiełkę, byśmy mogli dalej Was wspierać cenną wiedząDzięki temu będziemy mogli opublikować jeden artykuł edukacyjny i zredagować jedno ogłoszenie stypendium, konkursu lub stażu! Dziękujemy!

Fundacja Dobra Sieć nie ponosi odpowiedzialności za decyzje podjęte przez użytkowników serwisu na podstawie informacji opublikowanych na stronach www.mojestypendium.pl. Rozpowszechnianie całości lub fragmentów tekstów zamieszczanych w serwisie www.mojestypendium.pl w innych mediach lub w innych serwisach internetowych bez podania źródła wymaga zgody serwisu www.mojestypendium.pl.